Στα στενά του Νέστου με τα πόδια, με κανό και με 4Χ4
Την πρώτη αναφορά για τα στενά του Νέστου την αλιεύσαμε από κάποιο τεύχος των “Κορφών”, αν θυμάμαι καλά στη δεκαετία του ΄90. Από εκείνη την πρώτη “επίσκεψη”, πέρασαν αρκετά χρόνια μέχρι να μας δοθεί η ευκαιρία να πατήσουμε τον ευλογημένο αυτό τόπο. Τελικά τα καταφέραμε το ΄99, και το΄04.
Η πόλη της Ξάνθης ήταν το ορμητήριο μας. Είχαμε κλείσει συνάντηση με τον Αντώνη της Forestland για το κατέβασμα του ποταμού με κανό. Την εποχή που πήγαμε ήταν αρκετά νωρίς το Πάσχα -όπως φέτος- και δεν είχε συμμετοχές, οπότε θα ήμασταν μόνο οι τρεις μας.
Το επόμενο πρωί αποφασίσαμε να περπατήσουμε στο ποτάμι. Ξεκινήσαμε νωρίς γιατί η διαδρομή θα ήταν πολύωρη. Από την Ξάνθη μέχρι τους Τοξότες είναι 13,5 Km και μέχρι τη Γαλάνη που είναι ο χώρος στάθμευσης του αυτοκινήτου, ακόμα 1,5 Km. Στο σημείο αυτό ξεκινά το μονοπάτι πλάι στο ποτάμι και στις γραμμές του τρένου. Το μονοπάτι ειδικά στην αρχή του είναι πετρόχτιστο, φτιαγμένο από τους εργάτες που εργάζονταν για την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής, την περίοδο του Σουλτάνου Αβδούλ Αζίζ, από το 1893 μέχρι το1896, για τη σύνδεση της Δύσης με την Κωνσταντινούπολη. Τα σύνορα μας ήταν εδώ μέχρι το 1913.
Το μονοπάτι καταλήγει στη Σταυρούπολη περνώντας από το Σ.Σ. του Κρωμνικού και το Σ.Σ. στα Λιβερά. Οι πληροφορίες που είχαμε από τους ντόπιους έλεγαν ότι έχει πέσει λίγο πριν τα Λιβερά. Άρα πεζοπορία μέχρι το Κρωμνικό και επιστροφή στη Γαλάνη. Η διαδρομή δεν προβληματίζει καθόλου τον πεζοπόρο. Αν κινηθείς σε κάποια αριστερή διακλάδωση του μονοπατιού θα βγεις στο ποτάμι και σε καλαίσθητους χώρους διαμορφωμένους από το δασαρχείο. Δεξιά παράκαμψη δεν υπάρχει μέχρι το Κρωμνικό. Μην προσπαθήσετε να κινηθείτε μέσα στις γαλαρίες του τρένου. Η κίνηση του συρμού λειτουργεί σαν έμβολο μέσα σε κύλινδρο και το ωστικό ρεύμα του αέρα είναι πολύ ισχυρό. Ακόμα ο ήχος μέσα στα τούνελ σε μπερδεύει για την κατεύθυνση του τρένου.
Δεν γνωρίζω πως κανείς ορίζει την ομορφιά, αλλά σε τούτη δω τη διαδρομή δεν θα δυσκολευτείτε να βρείτε τον ορισμό. Το τμήμα αυτό των στενών με ΦΕΚ από το 1977 χαρακτηρίζεται ως Αισθητικό Δάσος. Είναι εντυπωσιακό ένα είδος ορχιδέας που συναντάς στη διαδρομή, αλλά το απόκρημνο σημείο δεν επέτρεψε το πλησίασμα περισσότερο του φακού. Τι να πεις, 1712 είδη χλωρίδας καταγράφονται. Και η πανίδα δεν πάει πίσω. Ποιό ζώο δεν θα ήθελε να ζει εδώ;
Μετά από περίπου δύο ώρες διαδρομής φτάσαμε στη πηγή του Κρωμνικού, όπου σε λίγο θα συναντούσαμε και το διαμορφωμένο χώρο του δασαρχείου για να κάνουμε ολιγόωρη στάση. Η βλάστηση σε ορισμένα σημεία ξεπερνά τα 30 m ύψος. Ιτιές, σκλήθρα, λεύκες, πλατάνια, αγριοκουμαριές, πουρνάρια, κέδρα, κρόκοι, ίριδες, ανεμώνες και ο ήχος του νερού. Το ποτάμι δίπλα στα πόδια μας.
Νερό και φως. Αυτός είναι ο Νέστος.
Η επιστροφή είναι άλλα 7 Km, σύνολο 14. Στη Γαλάνη φτάσαμε μετά από 4 και μισή ώρες μαζί με τη στάση. Στη διαδρομή για τους Τοξότες στο αριστερό σας χέρι συναντάτε μια ταβέρνα τη λένε “Τουριστικό Καταφύγιο Νέστου”. Σταματήστε για φαγητό. Παλιά ήταν χώρος στέγασης των εργατών που κατασκεύαζαν τη γραμμή του τρένου. Λειτούργησε ακόμα και ως φυλακή την περίοδο της Βουλγαροκρατίας.
Την επόμενη μέρα το πρωί ήταν η συνάντηση με τον Αντώνη στις εγκαταστάσεις του Σ.Σ. στους Τοξότες που χρησίμευαν και σαν χώροι αποθήκευσης, εστίασης και ύπνου από την Forestland. Ο Αντώνης μας υπέδειξε να φορέσουμε στολές neopren αλλά που να βάλουμε εμείς άγνωστο πράγμα επάνω μας. Ο ίδιος ντύθηκε σαν βατραχάνθρωπος. Δεν άργησε να έλθει η ώρα του δρομολογίου του τρένου που θα μας μετέφερε στα Λιβερά. Ο Αντώνης το σταμάτησε υψώνοντας το χέρι.
“Φορτώνουμε” μου λέει, στα γρήγορα.
“Τι φορτώνουμε” του λέω;
“Τα κανό, τα δοχεία ασφαλείας με τις προμήθειες και τον εξοπλισμό, κουπιά, σωσίβια κλπ.”
Το τρένο να περιμένει με τους επιβάτες να κοιτούν τα τρία ufo, τον Αντώνη να φωνάζει όσο πιο ευγενικά μπορούσε “γρήγορα, γρήγορα, μην αργούμε”. Σχεδόν πετώντας τα πράγματα σε ένα ανοικτό βαγόνι, μου ήλθαν στο μυαλό εικόνες από ταινίες με δραπέτες που κυνηγούν το τρένο να πηδήξουν μέσα για να σωθούν από τους διώκτες τους. Μέχρι να πάρουμε ανάσα και να παρακολουθήσω μέσα από το τρένο όρθιος την διαδρομή από την πεζοπορία της προηγούμενης μέρας ο Αντώνης μας είπε “φτάσαμε στα Λιβερά πρέπει να ξεφορτώσουμε”. Ε τώρα τα πράγματα πήγαν καλύτερα και μας χαιρέτησε και όλο το τρένο αφού ήμασταν η ατραξιόν της ημέρας. Ξέρετε τώρα, χέρια να κουνιούνται σφυρίγματα της μπουρούς του τρένου και τέτοια.
Στο Σ.Σ. των Λιβερών οι εγκαταστάσεις του ΟΣΕ είχαν διαμορφωθεί για της ανάγκες διανυκτέρευσης και πρόχειρου φαγητού. Η εκμετάλλευση ανήκε στις εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο ποτάμι. Για θέρμανση ξυλόσομπες και για ηλεκτρικό λάμπες θυέλλης και λουξ. Και όλα αυτά σε ένα περιβάλλον που μόνο η φύση μπορεί να το εξασφαλίσει. Αφού ο Αντώνης μας ξενάγησε στους χώρους μας πήγε στην ακροποταμιά για ένα ολιγόλεπτο μάθημα χρήσης του κανό. Είχαμε μια εμπειρία από τη λίμνη της Κερκίνης αλλά τίποτα περισσότερο. Ερωτήσεις για τη συμπεριφορά του ποταμού, το βάθος των νερών, το χρόνο μέχρι την Γαλάνη και τέτοια. Είχαμε μια αγωνία για το πώς θα ήταν το κατέβασμα του ποταμού με τα κανό.
O Αντώνης μπήκε μπροστά μόνος του και εμείς πίσω μαζί. Πολύ γρήγορα αποχαιρετήσαμε το αρχικό σφίξιμο. Ο υδάτινος δρόμος μας φάνηκε περισσότερο εύκολος από το περπάτημα της προηγούμενης μέρας. Η ταχύτητα του ποταμού αργή, νωχελική, σου έδινε χρόνο να δεις, να ακούσεις, να αισθανθείς όλη αυτή τη μαγεία. Δεν ήταν λίγες οι φορές που σταματούσαμε να κωπηλατούμε και αφήναμε το ποτάμι να δίνει το δικό του ρυθμό. Ο Αντώνης το χαιρόταν που τα πηγαίναμε καλά, μια φορά μόνο χρειάστηκε να μας ξεκολλήσει σε ένα ρηχό σημείο. Εκεί δικαιολόγησε απόλυτα και τη στολή. Εμείς βέβαια αδικαιολόγητοι υφιστάμεθα την τιμωρία της σταγόνας. Σε κάθε βύθιση του κουπιού και μετά, το νερό τηρούσε τους νόμους της βαρύτητας. Ακολουθώντας το μάκτρο, έφτανε στον καρπό, στη συνέχεια στο μπράτσο, μετά στη μασχάλη και η συνέχεια μετά το δίωρο ήταν να καταλήγει στο πάτωμα του κανό με αγωγούς τα πόδια μας. Μπρος τα κάλλη όμως, τι είναι ο πόνος. Και τώρα να μου πεις, neopren δεν βάζω. Τέλος πάντων.
Στα μισά περίπου της διαδρομής ο Αντώνης μας οδηγεί σε μια “παραλία” για ξεκούραση, φαγητό, περισσότερη άνεση για φωτογράφηση και λίγη κουβέντα εκ του σύνεγγυς. Το μέρος δεν μπορεί να επικοινωνήσει με το μονοπάτι γιατί είναι πολύ απόκρημνη η πρόσβαση. Ένα άλογο μόνο του βόσκει. Μας είπε ότι είναι τυφλό. Δεν φτάνουν εδώ οι λύκοι και έτσι το εξόριστο άτι επιβιώνει. Στο πλησίασμα για φωτογράφηση απομακρύνθηκε. Τώρα η δική μου βαρηκοΐα γιατί δεν έχει αναπτύξει άλλες αισθήσεις μου είναι εντελώς άγνωστο. Ας είναι. Το τοπίο σε “ταξιδεύει”, τα αγριοπερίστερα στην αντικρινή βραχίλα σε προκαλούν. Πόσο να σταθείς ακόμα εδώ;
Ξανά στα πλεούμενα για το ταξίδι στη Γαλάνη και την έξοδο. Κράτησε συνολικά πέντε ώρες που δεν θέλαμε να τελειώσουν ποτέ. Ξανά τα γνωστά της αρχής. Φόρτωμα των κανό στο Land rover της Forestland, αποχαιρετισμός στον εξαιρετικό Αντώνη, στάση πάλι στο “Καταφύγιο” και επιστροφή στη Ξάνθη.
Την τέταρτη μέρα επιλέξαμε για μετακίνηση το 4Χ4 και προορισμό τη Σταυρούπολη. Ξανά Τοξότες, Γαλάνη και στη συνέχεια για τα εγκαταλελειμμένα Ίμερα και Κρωμνικό. Πριν το Κρωμνικό υπάρχει σημείο για παρατήρηση των στενών με διαμορφωμένο χώρο του δασαρχείου. Το ποτάμι ελίσσεται 800 περίπου μέτρα χαμηλότερα και δίνεται η δυνατότητα να δεις τους μαιανδρισμούς του.
Συνεχίζουμε για το Κρωμνικό και τα Λιβερά. Στο σημείο αυτό ξεκινά μονοπάτι που καταλήγει στο Σ.Σ των Λιβερών στα στενά όπου και το ακολουθήσαμε και σε μισή ώρα ήμασταν στο σταθμό για γλυκό του κουταλιού. Η επιστροφή πήρε λίγο παραπάνω. Αν σταθείτε τυχεροί μπορεί να δείτε ένα κοπάδι άγρια άλογα που ζουν ελεύθερα στην περιοχή αυτή.
Η συνέχεια είναι τα Κομνινά και ο θολωτός Μακεδονικός τάφος στο έβγα του χωριού. Μετά καταλήγουμε στη Σταυρούπολη.
Υ.Γ.: Δυστυχώς οι πληροφορίες που πήραμε από το Δήμο Ταπείρου για τη σημερινή κατάσταση των εγκαταστάσεων του ΟΣΕ στο Σ.Σ. Τοξοτών και Λιβερών δεν ήταν καθόλου καλές. Τα κτίσματα μας είπαν ότι είναι σε πλήρη εγκατάλειψη και δεν είναι σε θέση να εξυπηρετήσουν τον ταξιδιώτη. Η Forestland του Αντώνη δεν υπάρχει και μια άλλη εταιρία η Riverland δραστηριοποιείται στην περιοχή. Λειτουργεί το “Καταφύγιο” για φαγητό και βέβαια έχουν γίνει δύο ξενώνες στους Τοξότες, ο ένας με πισίνα και ένας στα Ίμερα.
Χρήσιμα: Μείναμε στο ξενοδοχείο Νατάσσα στην είσοδο της Ξάνθης αριστερά.
Γιώργος - Αδαμαντία
Αντιγραφή και η συνέχεια στο φόρουμ μας: εδώ