Καππαδοκία

Διαβάζοντας το λεύκωμα της Λίζας Έβερτ για την Καππαδοκία το 1993, δεν πίστευα ότι θα περνούσαν 18 χρόνια μέχρι να έρθει η στιγμή που το όνειρο θα γινόταν πραγματικότητα.  Είναι αλήθεια ότι σήμερα πια, τέτοια όνειρα δεν μοιάζουν τόσο μακρινά και απραγματοποίητα.  Αντίθετα, η τουριστική βιομηχανία της γείτονος έχει καταφέρει να κάνει αυτούς τους προορισμούς αρκετά βολικούς για τους καλομαθημένους δυτικούς τουρίστες.

Να η ευκαιρία λοιπόν αφού το κόστος ήταν αρκετά ελκυστικό με τη συνδρομή βέβαια και Τούρκων επιχειρηματιών από τον τομέα του τουρισμού.  Ναι θα πει κανείς , αλλά γιατί τόση διάθεση για τα υψίπεδα της Ανατολίας;  Γιατί ειδικά εκεί;  Ε τώρα, ξέρετε το γιατί.   Γεννημένος στο Βύρωνα.  Προσφυγούπολη.  Ακόμα και οι δρόμοι της γειτονιάς μου σου κρατούν τη θύμηση ζωντανή.  Αιδινίου, Ικονίου, Καισαρείας, Ναζλίου, Ουσακίου, Σάρδεων, είναι και άλλοι.  Μην κάνουμε πολεοδομική παρουσίαση τώρα.  Εντάξει, δεν είναι μόνο αυτά.  Είναι η ιστορία.  Χετταίοι, Πέρσες, ο Αλέξανδρος, οι πρώτοι χριστιανοί, ο Άγιος Βασίλειος, οι Σελτζούκοι και οι Μογγόλοι.  Πολιτισμοί επί πολιτισμών.  Αλλά και το “ταξίδι”.  Η επαφή με τα περάσματα στα βάθη της Ανατολίας , κοντά στα 1000 Km από τα παράλια, είναι μια πρόκληση.  Οι εικόνες της Καππαδοκίας, η κοιλάδα του Γκόρεμε, η Σινασός, η υπόγεια πόλη του Καϊμακλή.  Τα γλυπτά της φύσης πάνω απ΄ όλα.

Η πτήση κράτησε λίγο περισσότερο από μισή ώρα μέχρι τη Σμύρνη (Ismir).  Από ΄κει άρχισε το μεγάλο οδικό ταξίδι με πάνω από 2200 Km μέχρι την επιστροφή.  Τι να πεις τώρα.  Είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο τα παράλια των Ιώνων και της Λυδίας.  Στη Σμύρνη ένας κόμπος, ένα δάκρυ...  Έχεις ακούσει και τόσα από τη γιαγιά, τη μαμά, τους γείτονες εκεί στις αυλές του Βύρωνα.  Ακόμα και η σκεπαστή αγορά KUVVESI KAPISI στο κέντρο είναι του ΄29.  Όλα είναι μετά, τίποτα δεν θυμίζει το πριν.  Λίγο από την παλιά πλατεία, το ρολόι μας φέρνει πριν την καταστροφή.  Μόνο τούτο ίσως φαντάζει πιότερο σημαντικό στις μέρες μας, ότι σε μια πόλη, με κοντά 3,5 εκατομμύρια ψυχές, ανεργία δεν υπάρχει.

Ίσως μιαν άλλη φορά να καταφέρω να δώσω αυτό που αξίζει στον τόπο.  Και έχουμε να πούμε πολλά.  Μόνο για την Έφεσο, την Ιεράπολη και τις Σάρδεις άλλο τίποτα δεν χρειάζεται.  Αφήσαμε τα Μικρασιατικά παράλια και μετά το Denizli, πόλη γεμάτη υφασματοβιομηχανίες, και ατελείωτο μποτιλιάρισμα, με κοντά 500.000 κατοίκους και λογότυπό της ένα κόκορα, άρχισε η ανηφόρα για τα οροπέδια της Ανατολίας.  Στη λίμνη Acigol στα δεξιά μας πατούσαμε πια στα 900m.

Το τοπίο παράξενο για τα μάτια ενός Βαλκάνιου.  Εκτάσεις να χάνεται ο ορίζοντας.  Δυάρες οροσειρές έμοιαζαν με λόφους στο βάθος του κάδρου.  Λασποχώρια με πλίθες αλλά με κόσμο.  Μικρά παιδιά να παίζουν ανάμεσα στους αραμπάδες και τα άλογα για το όργωμα.

Σαλβάρια, μαντίλι στο κεφάλι, χωματόδρομοι να σέρνονται ανάμεσα στα σπαρμένα χωράφια.  Εκεί η σβουνιά πάει για θέρμανση.  Την απλώνουν στον ήλιο μέσα σε φόρμες όπως άλλοι φτιάχνουν το κέικ.  Ρε μπας και είμαι σε άλλη εποχή;

Πριν το Dinar κάναμε στάση για γιαούρτι με μέλι και από πάνω σπόρους παπαρούνας.  Για χαλάρωση μας είπαν.  Ήμασταν στη περιοχή με τα οπιοχώραφα.  Παρήγγειλα διπλή μερίδα σπόρους παπαρούνας και λίγο γιαούρτι με μέλι.  Μπα, ούτε ο ύπνος δεν με πήρε.  Συνέχεια και να ξαναχάνεται ο ορίζοντας.  Το οροπέδιο με τις λίμνες Egirdir, Aksehir, και Agolu.  Μπροστά μας το Ικόνιο (Konya).  Μια μεγαλούπολη με αλματώδη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια.  Φτάνει σήμερα το 1 εκατομμύριο.  Ο παράδεισος της αυτοκινητοβιομηχανίας και του Ζελαλεντίν Ρουμή Αφγανού, που τον 13ο αιώνα έζησε και πέθανε στο Ικόνιο.  Ίδρυσε το Σουλφικό τάγμα των Δερβίσηδων Μαβλεβί.  Οι Τούρκοι τον λεν Mevlana, που σημαίνει ο δάσκαλος μας.  Το Ικόνιο είναι η Μέκκα της Τουρκίας.

Η έδρα της “Ορθοδοξίας” της.  Τα μνημεία και τα αφιερώματα στον Mevlana σε εντυπωσιάζουν, οι μαντίλες καλύπτουν κάθε γυναικείο κεφάλι.  Θέλετε κι άλλα;  Η μεγαλύτερη επαρχία της χώρας με επιφάνεια της πρωτεύουσας τα 39.000 Km2 κτισμένη στα 1200m.  Τέλος Απρίλη βρεθήκαμε εδώ και ούτε ένας δεν ήταν με το μπουφάν στο χέρι.  Άσε που οι ομπρέλες ήταν stand by.  Κτιριακά μεγαθήρια πλάι στους μαχαλάδες.  Με αρχαιολογικό μουσείο που το βρήκαμε κλειστό.  Πήγε ο γύφτος στο παζάρι και ήταν Δευτέρα.

Βγήκαμε από την πόλη με κατεύθυνση το Sultan Ηani.  Είμαστε πάνω στο δρόμο του μεταξιού.  Ο D 300 σήμερα.  Δύο λουρίδες από τη μία και δύο από την άλλη χωρίς μπάρα στη μέση.  Στενάχωρος, αλλά συνεχώς τον βελτιώνουν.  Κίνηση ελάχιστη, με ανταγωνιστές τις νταλίκες.  Συνδέει το Ικόνιο με το Aksaray και συνεχίζει μέχρι την Καισαρεία.  Ανώτερη ταχύτητα τα 100 km/h και η βενζίνη πάνω από 2 euro το λίτρο.  Ρωτήσαμε γιατί αυτό;  Μας είπαν για τη συγκέντρωση φόρων.  Είναι ο πιο εύκολος τρόπος.

Eκεί που τα καραβάνια ξαπόσταιναν, κάθε 40 με 50Km, μίας μέρας δρόμος δηλαδή, οι Σελτζούκοι κατασκεύαζαν και ένα Καραβάν Σεράι.  Εμείς σταθήκαμε στο Sultan Hani (1229).  Περιτοίχιση, ένα εξαιρετικό πρόπυλο, εσωτερικοί θάλαμοι για ύπνο, χαμάμ, τζαμί για την προσευχή, στάβλοι για τα ζώα και το κλείστρο της μηχανής να παίρνει φωτιά.

Ξανά απίστευτες ευθείες για το Aksaray, to Acigol και τη Νεάπολη (Nevsehir).

Εδώ γύρισε ένας διακόπτης.  Λες ότι μπαίνεις σε μια άλλη χώρα.  Μόνο το υψόμετρο παραμένει το ίδιο μαζί με το κρύο που όσο βράδιαζε χάιδευε το μηδέν.  Πτυχώσεις, χρώματα πετρωμάτων που σε καθηλώνουν, αμπέλια, μηλιές, τρωγλοδυτικοί οικισμοί, κοιλάδες, καμώματα της φύσης που σε διαρκή έμπνευση σμιλεύει τη σάρκα της.  Και ονόματα γνώριμα.  Προκόπι, Σινασός, Μαλακοπή, Γκόρεμε.  Λίγο μακρύτερα, η Καισαρεία, το Μουταλάσκι, η Άβανος, ο Ταξιάρχης, τα Ποτάμια γενέτειρα του Αι Γιώργη.  Βράδιασε όμως και η κούραση μεγάλη.  Αύριο τα σπουδαία.

Η πρωτεύουσα της Καππαδοκίας είναι κάπου 70Km από το Προκόπι που διανυκτερεύσαμε και 1000 Km από τα παράλια.  Καισάρεια (Kaysery), την ονόμασαν οι Ρωμαίοι προς τιμή του Καίσαρα, όταν την κατέλαβαν το 17 μ.χ.  Πέρασμα εμπορικό αλλά και στρατηγικής σημασίας η θέση της.  Οι Βυζαντινοί την έκαναν θρησκευτικό κέντρο με έδρα την επισκοπή του Αγίου Βασιλείου.  Τα Θεοδοσιανά τείχη στέκουν ακόμα όρθια στο κέντρο της πόλης.  Μέχρι την ανταλλαγή των πληθυσμών ο Ελληνισμός ανθούσε εδώ.  Σήμερα μεγαλούπολη της Ανατολίας με πάνω από 1.200.000 κατοίκους, στους πρόποδες του Αργαίου με τα 3917m ύψος.

Έδρα των Γκρίζων Λύκων, αλλά κατά πως λεν ο τουρισμός και το συνάλλαγμα που φτάνει μάλλον τους έχει μαλακώσει με τους ξένους.  Το Τζαμί, η εκκλησία του Αγίου Γρηγορίου αδελφού του Αγίου Βασίλη, η σκεπαστή αγορά, Capali Tsarsi σε καλούν.  Σε τραβολογάνε άμα σε πάρουν χαμπάρι ότι είσαι Yunan (από το Ionia).  Έμποροι με όλη τη σημασία της λέξης.  Πρωταθλητές στις “μαϊμούδες”.  Lacoste και Burberry, μπατζανάκη, Γιώργο, Μαρία, Κώστα, Παπαδόπουλος, Παπανδρέου, έλα πάμε, πάρεις καλό πράμα.  Δερμάτινα, κοσμήματα, ακόμα και τυρί είναι ικανοί να σου πουλήσουν.  Ο παστουρμάς ντυμένος με πλαστικό περίβλημα για υπερπόντια ταξίδια.

Τιμές πουθενά γραμμένες, όλα με παζάρι.  Ξεκινούν από απίστευτες τιμές και καταλήγουν στον πάτο, να σε κάνουν να αισθανθείς ότι τελικά μπορεί και να τους έκλεψες.  Το καλύτερο δόλωμα είναι που σου λένε ότι είναι από την Ελλάδα.  Ο παππούς τους, η γιαγιά τους, ακόμα και οι ίδιοι.  Νομίζεις ότι η μισή Τουρκία είναι από την Ελλάδα.  Και εκεί που σκας το χαμόγελο σου ξεφουρνίζουν για το μαγαζί με τα δερμάτινα, τα χαλιά και τα υπόλοιπα.  Σου παίρνει λίγο χρόνο να μπεις στο νόημα, αλλά μετά δεν κοιτάς πάνω από το ένα μέτρο.  Αν δεν το αντέχεις κάνεις το Γάλλο γιατί τον Κινέζο είναι λίγο δύσκολο.  Ταμειακές μηχανές και αποδείξεις ανήκουν στην επιστημονική φαντασία.  Γι΄ αυτό τους γδέρνει το κράτος με τη βενζίνη.  Απορείς ποιός παράγει, παντού μαγαζιά.  Α, μην ξεχάσω μερικούς γνωστούς σας Καισαριώτες.  Τον Αριστοτέλη Ωνάση και τον Ελία Καζάν.