«Τα δελφινάκια του Αμβρακικού»
Ευρετήριο Άρθρου
Οι αντανακλάσεις, οι γραμμές του ορίζοντα, η μελαγχολία των νερών, τα πουλιά, οι άνθρωποι, η αγκαλιά της άρμης με το γλυκό και ρέον. Όλα αυτά και ακόμη περισσότερα μας έφεραν εδώ στο αντάμωμα του Άραχθου και του Λούρου με τον Αμβρακικό. Το χειμώνα του 1998 μόνο την Κορωνησία είχαμε σεργιανήσει.
Ψάξαμε για camping από την πλευρά του Ιόνιου. Έφτανε μέχρι και 28 euro με την παροχή 220V AC. Οι Ιταλοί φαίνεται ότι διαμορφώνουν τις τιμές. Ευτυχώς βρέθηκε ένα ζευγάρι φίλων που διατηρούν σπίτι στο Μενίδι, όχι το δικό μας αλλά στο άλλο στην Αιτωλοακαρνανία και μας φιλοξένησαν. Η γεωγραφική μας θέση ήταν σχεδόν δίπλα στον Άραχθο. Ο Λούρος μας έπεφτε λίγο μακριά. Δεν μπορούμε όμως να τα έχουμε και όλα.
Ξεκινήσαμε για το φάρο της Κόπραινας και τα κτήρια από το παλιό τελωνείο που λειτουργούσε μέχρι την περίοδο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Πήραμε το δρόμο για Άρτα και στα 5 Km περίπου κάναμε αριστερά σε άσφαλτο καινούριο. Δυστυχώς το TOPONAV δεν έχει καταγεγραμμένο αυτό το δρόμο. Όμως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Μέχρι να συναντήσεις τον κεντρικό που πάει για Κόπραινα αριστερά και έρχεται από Άγιο Νικόλαο κινείσαι στη δεξιά όχθη ενός ρέματος ανάμεσα σε οπωροφόρα. Σύνολο διαδρομής από Μενίδι πάνω κάτω 12Km.
Από το παλιό τελωνείο μέχρι το φάρο υπάρχει χωματόδρομος που θέλει προσοχή γιατί μπορεί να βρεθείς κολλημένος στα βαλτοτόπια μέχρι τα μπούνια. Σε φτάνει μέχρι εκεί όμως αν έχεις 4Χ4. Αλλιώς με τα πόδια. Το τοπίο πια είναι τελείως διαφορετικό από το ξεκίνημα. Αρμύρες, καλάμια, θάμνοι που δεν ξέρω πως τους λένε, λουρίδες νερού που το βάθος δεν ξεπερνά μερικά εκατοστά και στα σπλάχνα τους έχουν αμέτρητους οργανισμούς. Όσο μεγαλώνουν πλησιάζουν προς τον κύριο όγκο του νερού που είναι ο Αμβρακικός και σχηματίζονται πια σε ότι ευλογημένο παράγει αυτή η γωνιά της Ελλάδας.
Ο φάρος στέκει σ΄ αυτή τη θέση από το 1893. Το βράδυ λειτουργεί κανονικά. Κάθε 7” δίνει δύο λάμψεις. Τα φωτοβολταικά πήραν τη θέση από το πετρέλαιο και τους φαροφύλακες. Δίπλα του το κατάλυμα τους. Το 2000 έγινε μουσειακός χώρος. Σήμερα το “τρώει” η κρίση κλειδωμένο και παραδομένο στο χρόνο. Η θέα από το ταρατσάκι του οικήματος είναι μοναδική. Ας αφήσουμε όμως το φωτογραφικό φακό να κάνει τη δουλειά του.
Από τον ίδιο δρόμο επιστρέψαμε στο παλιό τελωνείο. Όλα δείχνουν ότι στο πρόσφατο παρελθόν έγινε καλή δουλειά. Αναπαλαίωση των κτηρίων, χώροι πληροφόρησης για τον Αμβρακικό, ξενώνας για τους επισκέπτες, συνεδριακοί χώροι, τα βαγονέτα μεταφοράς των προϊόντων (συντηρημένα) κινούνται με το ένα χέρι. Μουσείο φυσικής ιστορίας και αλιευτικών δραστηριοτήτων, μας πληροφορεί η πινακίδα.
Σημαντικό λιμάνι από την περίοδο του Βυζαντίου μέχρι τις αρχές του περασμένου αιώνα. Δεσποτάτο της Ηπείρου βλέπεις. Πρωτεύουσα η Άρτα. Μια ανάσα από εδώ. Μάλιστα. Τώρα; Ότι και με το κατάλυμα του φαροφύλακα. Μας έμειναν οι ταμπέλες και τα υπόλοιπα να ρημάζουν. Περπατήσαμε μέχρι τον βραχίονα του παλιού λιμανιού. Σε οδηγούν οι σκουριασμένες σιδηροτροχιές. Το σημερινό λιμανάκι με τα καΐκια και τα πριάρια κρατούν ζωντανή την ιστορία. Εκεί δίπλα έχει και κάτι σαν πλαζ. Δεν μου βγήκε ότι θα μπορούσα να κάνω μπάνιο σ΄ αυτή τη βουρκάδα. Αγναντέψαμε το γέρμα και τα μαζέψαμε γιατί τα mosquitos δεν αστειεύονται καθόλου τέτοια ώρα.
Το Κομμένο δεν ήταν στο πρόγραμμα. Έλα που πέσαμε πάνω στην επέτειο της σφαγής. Μπορείς να μην πας; Δεν είναι της ώρας να μπούμε σε λεπτομέρειες. Ίσως μόνο τούτο. Καταγράφεται σαν την μεγαλύτερη σφαγή αμάχων κατά την Γερμανική κατοχή στην Ελλάδα. 317 ψυχές στις 16 Αυγούστου του 1943. Από αυτές ήταν 97 νήπια και παιδιά και 117 γυναίκες.
Ο φακός προσπάθησε από μακριά να καταγράψει τον πόνο στα πρόσωπα αυτών των γυναικών τη στιγμή που σίγησαν όλα στη πλατεία του Κομμένου. Ίσως τους οφείλω και μια συγγνώμη για την αδιακρισία μου. Μα θαρρώ ότι είναι και μια προσπάθεια να κρατήσουμε τη μνήμη ζωντανή. Ακόμα να σας πω για την πραγματικά πρωτότυπη ιδέα κάποιου εικαστικού της εκδήλωσης που τοποθέτησε μπροστά στο μνημείο στήλες με πάγο όπου όσο έλιωναν από τον Αυγουστιάτικο ήλιο τόσο αποκάλυπταν εικόνες με πρόσωπα.
Λοιπόν ας αλλάξουμε θέμα μη μας πάρει από κάτω. Φεύγοντας από τον τόπο του μαρτυρίου αναζητήσαμε το Νεοχώρι. Πήραμε το νότιο δρόμο του χωριού πάνω στην δεξιά όχθη του Άραχθου. Στην αρχή άσφαλτος και μετά βατός χωματόδρομος. Καταγραφή και εδώ δεν υπάρχει στο GPS. Ρισκάραμε στη συνέχεια και τραβήξαμε στα αριστερά μιας διακλάδωσης. Τα καλάμια και οι αρμύρες μαστίγωναν το TJ. Πλάτος δρόμου όσο το όχημα. Το νερό όλο και κοντύτερα στη διαδρομή μας. Καλά πάμε.
Και εκεί που κάναμε χαρές, μας σταματά ένας φράκτης - πόρτα που για να τον παραβιάσεις ήθελες οικοδομικό κόφτη. Τώρα πως κάνεις αναστροφή; Πήγαμε ανάποδα μέχρι την διασταύρωση. Η δεξιά επιλογή μας οδήγησε σε αμμοληπτικούς χώρους. Αναστροφή εδώ και ίσως την επόμενη φορά να αναζητήσουμε καλύτερη τύχη από την αριστερή όχθη του ποταμού.
Στη συνέχεια κατευθυνθήκαμε προς τη λιμνοθάλασσα της Ροδιάς. Περάσαμε το χωριό του Νικοπολίδη, τη Βίγλα και έχοντας δεξιά μας το Μαυροβούνι και αριστερά μας τη Ροδιά σε βατό χωματόδρομο φτάσαμε στη Στρογγυλή. Το κέντρο πληροφόρησης και περιήγησης “παραδομένο” από τον Νοέμβριο του 2011. Εγκατάλειψη παντού.
Γυρίσαμε στο Μενίδι μέσα από απίστευτες χωμάτινες ευθείες δίπλα στις εκτάσεις με τα οπωροφόρα. Το βράδυ έγινε προσεκτικότερη μελέτη του Googlearth για να μην έχουμε απρόοπτα στο Λούρο. Πάνω στη διαδρομή για Πρέβεζα και στη διασταύρωση για το χωριό Πέτρα κάναμε αριστερά. Περάσαμε την γέφυρα που κάτω της κυλάει ο Λούρος και στην ευθεία πριν το χωριό κάναμε δεξιά στο δεύτερο χωματόδρομο.
Από εκεί ξεκινά ένα ταξίδι σε κάτι μοναδικό. Θα μπορούσα να το συγκρίνω με την Κερκίνη και το δέλτα του Έβρου. Προχωρήσαμε κοντά στα 10 Km ώσπου ο χωματόδρομος έγινε αδιαπέραστος από τη βλάστηση. Το ποτάμι σε όλη τη διαδρομή που κάναμε κυλά νωχελικά, σου μοιάζει ακίνητο. Υγρολίβαδα, καλαμιώνες, μούσκαροι, υδρόβια βλάστηση και πουλιά. Σε μια υπερυψωμένη αγναντέψαμε αυτό το μεγαλείο της φύσης. Ας κάνει πάλι ο φακός τη δουλειά του.
Η επιστροφή μας επιφύλαξε μια μοναδική τουλάχιστον για μένα μέχρι τώρα εμπειρία. Σας τη περιγράφω όπως ακριβώς την βιώσαμε.
Γεμάτοι λοιπόν εικόνες και συναισθήματα από την επίσκεψη στο δέλτα του Λούρου, αποφασίσαμε να κάνουμε ένα μπάνιο από την πλευρά του Ιόνιου. Εκεί στο ύψος της Καστροσυκιάς, μας προσπερνά ένα Freelander και με νοήματα μας λέει ότι έχουμε λάστιχο. Κάνω αμέσως δεξιά και διαπιστώνω ότι ο μπρός δεξιά τροχός πάει σχεδόν με τη ζάντα. Καλά λέω στον εαυτό μου, τίποτα δεν πήρες χαμπάρι. Η επόμενη σκέψη ήταν, πώς είδε αυτός που μας ειδοποίησε τον μπροστά εσωτερικό τροχό; Εδώ αρχίζουν όλα.
Ήταν κλαταρισμένο και το πίσω δεξί λάστιχο. Αυτό είχε δει, καλή του ώρα; Αμ δε. Μες τη μεσημεριάτικη ζέστη καταμεσής του Αυγούστου γίνεται αλλαγή στο μπροστά με τη ρεζέρβα. Στο πίσω δεξιά το τρομπάκι να μην καταφέρνει να ανεβάσει πάνω από τα 20 PSI. Κακήν κακώς ρίξαμε γρύλους κλειδιά και τρομπάκι μέσα στο αυτοκίνητο. Πάμε να βρούμε βουλκανιζατέρ.
Κάνω να μπω στη θέση του οδηγού, τι να δω; Μπροστά και πίσω αριστερό λάστιχο πλάκα. Πως δε μού ΄ρθε εγκεφαλικό.
Τώρα; Ξανά τρομπάκι έξω, ξανά μέχρι το 20 με το ζόρι και ο πίσω δεξιά να κατεβαίνει. Μπείτε μέσα, αλάρμ και στο πρώτο βενζινάδικο τα έκανα τούμπανα με 40 PSI. Άκουγες τον αέρα να ξεφυσά από τις τρύπες. Που έχει βουλκανιζατέρ; Στο Καναλάκι. Το ένα ήταν κλειστό, στο άλλο είχε πάει για φαί, στο τρίτο φτάσαμε με τις ζάντες.
Πόρισμα: Αιχμηρό αντικείμενο (κάτι σαν μαχαίρι) σταθερά πακτωμένο στο έδαφος τρύπησε εκ περιτροπής όλα τα λάστιχα στο πέλμα. Στο πήγαινε του χωματόδρομου μπροστά δεξιά, μετά πίσω δεξιά και στην αναστροφή το άλλο ζευγάρι. Το όχημα ξεφούσκωνε ταυτόχρονα και στους τέσσερις τροχούς, οπότε δεν υπήρχε τράβηγμα στο δρόμο και όλα αυτά με μικρές χρονικές αποκλίσεις. Και πολλές φορές θεωρούσα υπερβολή αυτούς που κουβαλούν διπλές ρεζέρβες στα 4Χ4.
Ευτυχώς καθαρίσαμε με 28 euro, το μπροστά δεξιά ίσα που τη γλύτωσε, οπότε όλα καλά. Γυρίσαμε στο κλεινόν άστυ έχοντας αφήσει πάλι κάποια κενά όπως τότε το χειμώνα του 1998.
.....................................................Tzan.